Kur’an’da Hayvanlar

Kur’an’a şöyle bir baktığımızda, eko sistemin önemli üyeleri olan hayvanlara verilen önem hemen fark edilir. Kur’an’ın bazı surelerinin çeşitli hayvan adlarını taşıdığı görülmektedir: Bakara (İnek), Nahl (Arı), Ankebut (Örümcek), Neml (Karınca). Ayrıca, Kur’an’ın çeşitli yerlerinde, çeşitli hayvanlardan bahsedilmektedir. Örneğin Köpek 17, Maymun 16, Domuz 15, Yılan 14,  Koyun13, Deve 12, Öküz ve İnek 11, At 10, Katır 9, Eşek 8, Kurt 7, Arı (6) Karınca 5, Örümcek 4, Sivrisinek, 3 ve Sinek ise 2 defa Kur’an’da isim olarak zikredildiği görülmektedir. 

Kur’an’ın hayvanlarla ilgili dikkat çekici bir ifadesi de, hayvanların da bizler gibi “ümmet” olduklarının ifade edilmesidir. İslâmi gelenek ve kaynaklarda özel ve önemli bir kavram olan “ümmet”in hayvanlar için de kullanılması gerçekten dikkat çekicidir:

  • Yeryüzünde yürüyen hiçbir hayvan ve iki kanadıyla uçan hiç bir kuş yoktur ki, onlar da sizin gibi birer ümmet olmasınlar. Biz Kitabta hiç bir şeyi eksik bırakmamışızdır. Sonra onlar Rablerinin huzuruna toplanacaktır (6/En’am: 38).

Kur’an, ayrıca hayvanları yaratıcının sanatındaki mahareti ve üstünlüğü dile getiren bir başka sanat eseri olarak da takdim eder:

  • Kuşkusuz sizin için hayvanlarda da büyük bir ibret vardır. Zira size, onların karınlarındaki fışkı ile kan arasından(gelen), içenlerin boğazından kolayca geçen halis bir süt içiriyoruz (16/Nahl: 66).
  • (İnsanlar) devenin nasıl yaratıldığına, bakmazlar mı? 
  • Göğe bakmıyorlar mı nasıl yükseltilmiş? 
  • Dağların nasıl dikildiğine, bakmazlar mı? 
  • Yeryüzünün nasıl yayıldığına bir bakmazlar mı? (88/Ğaşiye: 17-20).

Görüldüğü gibi, bu ayetler insanları günlük hayatlarında gördükleri ve taşıdıkları anlam, gösterdikleri yüksek sanat ve Allah'ın insanlara lütfunun somut örnekleri olan  dört şey üzerinde düşünmeye davet etmektedir: Deve, gökler, dağlar ve bütün güzelliğiyle yeryüzü.